September: de essentiële tuinklussen om de tuin winterklaar te maken

September, einde van de zomer of de echte start van de voorjaarstuin? Tussen nog volle manden en de eerste kou, kunnen een paar kleine handelingen alles veranderen.

September trekt de tuin aan de mouw: de manden vullen zich nog met tomaten, courgettes en appels, terwijl het seizoen kantelt. Tussen twee oogsten door is het tijd om hagen en struiken te snoeien, voorjaarsbollen te planten en de borders op te ruimen om de bodem te voeden. In de moestuin zet je veldsla, rucola, sla en spinazie, je zaait wat radijsjes voor het snelle werk en de winterharde kruiden krijgen hun plek. Doel duidelijk: een tuin die de winter rustig doorkomt en in het voorjaar weer met een knal van start gaat.

Waarom september een sleutelmoment in de tuin is

Met nog altijd milde dagen en een nog warme bodem biedt september ideale omstandigheden voor het wortelen van aanplant en het herstellen van snoeiwonden. Koelere nachten beperken de verdamping, waardoor vaste planten en heesters makkelijker aanslaan. Het is ook een kostbaar tijdvenster vóór de eerste kou om de bodemstructuur te verbeteren, de borders te herindelen en alvast de voorjaarsbloei voor te bereiden. Doordat plagen en ziekten minder druk zetten, kun je rustiger werken en bouw je duurzaam aan een veerkrachtige tuin.

De septemberoogst: een moestuin die nog gul geeft

De laatste zomergroenten raken af: tomaten, courgettes, paprika’s, aubergines, en ook de allerlaatste sperziebonen, aardappelen en bieten. De boomgaard deelt royaal uit: appels, peren, pruimen en soms al de eerste kweeperen. Pluk bij voorkeur ’s ochtends, sorteer zorgvuldig en bewaar gave vruchten op een koele, geventileerde plek, uit het licht. Houd beschadigde exemplaren apart voor compote, jam of coulis, zodat de kisten niet besmet raken.

Om de smaken vast te houden: maak coulis en tomatensauzen, vries paprika in reepjes in, droog pruimen en probeer de lactofermentatie met bieten of bonen. Bewaar pompoenen heel, goed droog en met steel, op lattenrekken. Vergeet niet je zaden van oude tomatenrassen, basilicum, bonen of eenjarigen te oogsten en te labelen voor de voorjaarszaai.

De tuin klaarmaken voor herfst en winter

Snoei hagen en struiken: haal dood hout weg, kruisende takken en zwakke scheuten; bij voorjaarsbloeiende heesters volstaat een lichte onderhoudssnoei. Leid rozen en klimmers aan, controleer steunpalen en bindmateriaal. Deel vaste planten (irissen, asters, hosta’s) om pollen te verjongen en borders voller te maken. Laat hier en daar wat stengels en uitgebloeide bloemhoofden staan voor de biodiversiteit en als schuilplek voor microfauna.

Wied zorgvuldig en geef daarna rijpe compost of een organische bodemverbeteraar om de bodem te voeden. Breng een mulchlaag aan van versnipperd blad, houtsnippers (BRF) of stro om het bodemleven te beschermen en onkruid te temperen. Zaai groenbemesters (phacelia, rogge, wikke) op vrijgekomen bedden: zij verbeteren de structuur en vangen voedingsstoffen op tijdens de winter. Voor het gazon: verticuteer, belucht en herstel kale plekken; maai net iets hoger voor de kou inzet.

Denk aan bloei in het voorjaar: plant nu alvast bollen van tulpen, jonquilles, narcissen, krokussen en blauwe druifjes, op twee tot drie keer de hoogte van de bol, in goed doorlatende grond. Maak de kas schoon, laat de slangen leeglopen en berg ze op, en zet gevoelige potten alvast onder een afdak of in een lichte veranda.

Planten om de oogst de winter door te trekken

De moestuin kan productief blijven: zaai de veldsla, spinazie, wintersla, rucola en winterpostelein; voeg maandradijs toe voor snelle oogst en vroege knolrapen. Plant boerenkool (kale) en bescherm tegen koolvlooien met een fijn net. Voor lange teelten: plant de herfstknoflook en grijze sjalotten (oogst begin volgende zomer). Houd voldoende plantafstand, mulch licht en zet zaaibedden onder mini-tunnels, cloches of vliesdoek om net een paar graden te winnen.

Bij de kruiden: zaai peterselie en bieslook; koriander houdt ook van koel weer. Zet een pol tijm of munt in een pot bij de keuken voor makkelijk oogsten. Let op slakken (vallen, natuurlijke barrières) en wissel teeltvakken af om de vruchtwisseling te respecteren.

Een tuin klaar om de seizoenen te trotseren

Tussen het verwerken van de laatste oogsten, het aanplanten van wintergroenten, het zetten van bollen en de zorg voor de bodem legt september de basis voor een uitgebalanceerd ecosysteem. Mulch, compost, doordachte snoei, groenbemesters en vorstbescherming zorgen voor een soepele overgang naar de herfst en een krachtige start in het voorjaar.

5 gedachten over “September: de essentiële tuinklussen om de tuin winterklaar te maken”

  1. Bedankt voor de handige tips! Ik heb nog nooit echt nagedacht over het winterklaar maken van mijn tuin in september. Ga gelijk aan de slag met de essentiële tuinklussen om mijn tuin voor te bereiden op de winter.

  2. Bedankt voor de handige tips! Ik ben benieuwd welke tuinklussen er specifiek worden aanbevolen om de tuin winterklaar te maken in september. Het lijkt me belangrijk om de tuin goed voor te bereiden op het koudere seizoen.

  3. Wat een handige informatie! Ik wist niet dat er specifieke tuinklussen zijn die je in september moet doen om de tuin winterklaar te maken. Bedankt voor het delen!

  4. Bedankt voor de handige tips! Ik ben benieuwd welke specifieke tuinklussen er aan bod komen om de tuin winterklaar te maken in september. Zal zeker van pas komen nu het najaar eraan komt.

  5. Bedankt voor de handige tips! Ik ga zeker aan de slag met de essentiële tuinklussen om mijn tuin winterklaar te maken. Het is fijn om te weten waar ik moet beginnen in september.

Reacties zijn gesloten.

Lotte van der Meer
Geschreven door Lotte van der Meer

Lotte van der Meer, Nederlands schrijfster, schrijft voor dit medium over het thema thuis, de leefomgeving en alledaagse tips om je huis te onderhouden.